ต้อกระจก เป็นโรคที่เกิดจากภาวะเสื่อมของร่างกาย พบบ่อยในผู้สูงอายุ เมื่อแพทย์ตรวจพบต้อกระจกแล้ว ท่านสามารถเลือกช่วงเวลาที่เหมาะสมที่ต้องการให้แพทย์ผ่าตัดรักษาได้ ทั้งนี้ขึ้นกับความพร้อม สภาพร่างกาย ช่วงเวลาที่ท่านสะดวกและควรมีเวลาพักผ่อนหลังผ่าตัด
เอกสารฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ท่านได้รับทราบการปฏิบัติตัวและเตรียมความพร้อมสำหรับการผ่าตัดรักษาต้อกระจก เพื่อประสิทธิภาพการรักษาที่ดีที่สุด
การปฏิบัติตัวก่อนการผ่าตัด
เมื่อท่านตัดสินใจเข้ารับการผ่าตัดรักษาต้อกระจกแล้ว ท่านจะได้รับการปฏิบัติเพิ่มเติม ดังนี้
1. ตรวจเลือด คลื่นหัวใจ หรือส่งตรวจอื่นตามเหมาะสม
2. วัดค่าเลนส์ทดแทน โดยแพทย์จะใช้เครื่องคำนวณคอมพิวเตอร์มาตรฐานสูงในการตรวจวัด
3. สำหรับท่านที่มีโรคประจำตัว และมีประวัติแพ้ยา จำเป็นต้องแจ้งให้แพทย์ทราบก่อน เพื่อพิจารณาส่งปรึกษาแพทย์เฉพาะทางร่วมกันดูแลรักษา
4. หยอดยาป้องกันการติดเชื้อ 1 -3 วันก่อนวันผ่าตัด (นำยามาในวันผ่าตัดด้วย) เก็บยาในตู้เย็นช่องเย็นปกติ
5. ฝึกนอนราบและคลุมโปง ประมาณ 30 นาที เนื่องจากขณะผ่าตัด แพทย์จะคลุมผ้าให้ผู้ป่วยลักษณะนี้
การปฏิบัติตัวในวันผ่าตัด
1. พักผ่อนเต็มที่ในคืนก่อนผ่าตัด งดการทำงานหนัก เพื่อให้ร่างกายผ่อนคลาย
2. ล้างหน้า สระผมให้สะอาด งดการแต่งหน้าในวันผ่าตัด
3. รับประทานยาประจำตัวได้ตามปกติ เว้นยาบางชนิดที่แพทย์ให้งดก่อนผ่าตัด
4. มาถึงโรงพยาบาลก่อนเวลาผ่าตัดประมาณ 2 – 3 ชั่วโมง เพื่อหยอดยาก่อนผ่าตัด
6. เข้าห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อนเข้าห้องผ่าตัด
7. ขณะผ่าตัด ควรนอนศีรษะนิ่ง ถ้าจะไอจามหรือขยับศีรษะ ต้องบอกแพทย์ก่อน
การปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัด
1. เมื่อผ่าตัดเสร็จแล้ว แพทย์จะปิดตาข้างที่ได้รับการผ่าตัดไว้ และจะเปิดตาเพื่อหยอดยาในวันรุ่งขึ้น
2. วันแรกหลังการผ่าตัด ควรหลีกเลี่ยงการก้มหน้า การไอจามแรงๆ หรือการเบ่งถ่าย
3. หลังผ่าตัด 2 สัปดาห์แรก ให้ทำความสะอาดใบหน้า โดยใช้น้ำเกลือสะอาดที่แพทย์จัดให้ หรืออาจใช้น้ำดื่ม/น้ำต้มสุกที่เย็นแล้วหรือทำความสะอาดใบหน้า การสระผม ควรสระตามร้านและระวังน้ำเข้าตา ควรใส่ที่ครอบตาเวลานอน เพื่อป้องกันการกระทบกระเทือนดวงตา
4. หลังผ่าตัด 1 เดือนแรก ควรใส่แว่นกันแดด และเลี่ยงการโดนลม ฝุ่น ไม่ควรยกของหนักเกิน 10 กิโลกรัม พักการทำครัว การออกกำลังกาย การทำสวน การเลี้ยงเด็กเล็ก การเลี้ยงสัตว์เลี้ยงที่อาจมาเล่นโดนใบหน้าได้
5. หยอดยาตามแพทย์แนะนำ โดยทั่วไปจะมียาป้องกันการอักเสบ และยาป้องกันการติดเชื้อ ผู้ที่มีปัญหาต้อลม หรือตาแห้งอยู่ก่อน สามารถหยอดน้ำตาเทียมร่วมได้
7. มาตรวจตามแพทย์นัด โดยปกติอาการไม่สบายตาจะค่อยๆลดลง และระดับการมองเห็นดีขึ้นตามลำดับ และคงที่ในเวลาประมาณ 1 เดือน จากนั้นสามารถวัดสายตาเพื่อทำแว่นตาได้ต่อไป
8. ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น ปวดตา ตาแดง ให้มาพบแพทย์ก่อนวันนัดได้
จัดทำโดย พ.ท.ผศ.นพ.ธีระเทพ ตันตยาคม